Vấn đề về sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thưc vật trong sản xuất nông nghiệp nói chung và tại các HTX nông nghiệp nói riêng đang là một vấn đề rất được các cấp, các ngành quan tâm. Hiện nay, do ý thức của người dân, thành viên HTX vẫn còn tư tưởng chạy theo lợi nhuận, vì vậy việc lạm dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật trong sản xuất nông nghiệp còn khá phổ biến.
Thực tế này đang khiến cho môi trường ở khu vực nông thôn ngày càng xuống cấp. Không những thế, việc sử dụng tràn lan các loại thuốc trừ sâu, phân bón còn tiềm ẩn nhiều rủi ro lớn đối với sức khỏe con người cũng như tàn phá nghiêm trọng đất đai, đồng ruộng, làm giảm độ màu mỡ của đất, làm ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững trong sản xuất nông nghiệp.
Để góp phần nâng cao trách nhiệm sử dụng an toàn thuốc BVTV, phân bón hóa học và đẩy mạnh sản xuất rau an toàn theo quy trình thực hành nông nghiệp tốt cũng như công tác bảo vệ môi trường cho khu vực kinh tế hợp tác, HTX, năm 2021, Liên minh HTX Việt Nam đã giao Trung tâm Khoa học Công nghệ và Môi trường tổ chức triển khai thực hiện nhiệm vụ BVMT “Phân tích, đánh giá tác động tổng hợp của thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học đến hệ sinh thái nông nghiệp tại các vùng sản xuất chuyên canh rau an toàn khu vực kinh tế hợp tác hợp tác xã”. Kết quả phân tích thuộc nội dung nhiệm vụ tại một số vùng chuyên canh rau ở Hà nội và Hòa Bình cho thấy: hầu hết các mẫu đất, sản phẩm rau đều bị ô nhiễm kim loại nặng và dư lượng thuốc BVTV từ 2-4 lần so với quy chuẩn cho phép, các chỉ tiêu sinh – hóa cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Tuy nhiên, việc sử dụng các sản phẩm hữu cơ sạch bao gồm phân bón hữu cơ, chế phẩm vi sinh kết hợp với quy trình sản xuất rau an toàn sẽ mang lại hiệu quả cao trong việc cải tạo đất trồng, tăng chất lượng sản phẩm rau sạch và góp phần bảo vệ môi trường.
Bên cạnh các hoạt động khảo sát, nghiên cứu đánh giá, Trung tâm cũng đã phối hợp với Liên minh HTX thành phố Hà Nội và Liên minh HTX tỉnh Hoà Bình tiến hành khảo sát và lựa chọn được 02 HTX là HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Môi trường Ba VIFA, huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội và HTX Dịch vụ du lịch và Nông nghiệp Thạch Yên, huyện Cao Phong, tỉnh Hoà Bình để ứng dụng kết quả thực hiện nhiệm vụ vào thực tiễn sản xuất. Trung tâm đã tiến hành tổ chức khảo sát, thu thập số liệu về tình hình sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật cũng như quy trình canh tác hiện có của 02 HTX, đồng thời cũng tiến hành lấy mẫu, phân tích chất lượng môi trường đất, nước tại khu vực canh tác để đánh giá tình hình sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật cũng như hiện trạng môi trường tại 02 HTX. Trên cơ sở kết quả khảo sát, phân tích thu được, Trung tâm Khoa học Công nghệ và Môi trường đã nghiên cứu, đánh giá và xây dựng kế hoạch hỗ trợ phù hợp cho từng HTX, các nội dung hỗ trợ bao gồm: Chuyển giao công nghệ sản xuất và sơ chế an toàn vệ sinh thực phẩm, hướng dẫn xây dựng hồ sở kỹ thuật, hoàn thiện quy trình sản xuất rau an toàn theo VietGap; Hỗ trợ máy cầy, thiết bị phun thuốc trừ sâu ..; chuyển giao công nghệ sản xuất phân bón hữu cơ từ chế phẩm sinh học do Trung tâm nghiên cứu để phục vụ sản xuất rau an toàn cho HTX.
Ngày 08-09/12/2021, Trung tâm đã tiến hành công tác bàn giao kết quả hỗ trợ từ thực hiện nhiệm vụ bảo vệ môi trường, tham dự buổi lễ tại HTX Dịch vụ du lịch và nông nghiệp Thạch Yên, huyện Cao Phong, tỉnh Hoà Bình. Ông Trần An Định, chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Hoà Bình chia sẻ: từ năm 2019 đến nay, hệ thống Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX tỉnh Hòa Bình và các cấp Chính quyền địa phương đã tích cực phối hợp hỗ trợ cơ sở hạ tầng, tái cơ cấu nông nghiệp, hỗ trợ phát triển sản xuất cho bà con đồng bào và thành viên HTX tại xã Yên Thượng nay là xã Thạch Yên, các hoạt đông hỗ trợ đã bước đầu có kết quả, tạo động lực thi đua sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phát triển kinh tế tại địa phương. Mặc dù, bước đầu đã có sự chuyển biến về kết quả sản xuất kinh doanh những cũng còn rất nhiều khó khăn cần sự hỗ trợ, giúp đỡ. Do đó, Liên minh HTX tỉnh Hòa Bình phối hợp với Trung tâm Khoa học Công nghệ và Môi trường tiếp tục nghiên cứu hỗ trợ để xây dựng HTX thành mô hình điểm tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế thành viên, góp phần phát triển kinh tế xã hội địa phương. Thay mặt Uỷ ban nhân dân xã Thạch Yên, Ông Bùi Đức Chung Chủ tịch UBND xã đã đề nghị Trung tâm KHCN&MT, Liên minh HTX tỉnh Hoà Bình tiếp tục quan tâm hỗ trợ cho HTX về khoa học Công nghệ, nhất là công nghệ chế biến sản phẩm mía và bảo quản, chế biến nông sản để HTX có điều kiện phát triển ổn định và bền vững.
Cũng tại buổi lễ bàn giao tại HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Môi trường BAVIFA, Ông Nguyễn Hữu Thuận – Giám đốc HTX cho biết: Tại địa phương có truyền thống chăn nuôi bò, chất thải chăn nuôi là nguyên nhân gây ô nhiệm môi trường sinh hoạt của người dân rất lớn. Chính vì vậy, các nội dung hỗ trợ thiết bị sản xuất và chuyển giao công nghệ chế phẩm xử lý mùi hôi sản xuất phân bón hữu cơ từ phân bò là rất thiết thực, hữu ích giúp cho HTX tận dụng nguyên liệu sẳn có ở địa phương sản xuất thêm sản phẩm dịch vụ mới, tạo nguồn thu, nâng cao thu nhập cho thành viên và giúp HTX phát triển bền vững.
Một số hình ảnh hoạt động nghiệm thu tại 02 HTX Hợp tác xã.
Hình 1: Một số hình ảnh tại lễ bàn giao – nghiệm thu các nội dung hỗ trợ tại HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Môi trường BAVIFA tại Xã Vân Hòa, huyện Ba Vì, TP. Hà Nội
Hình 2: Một số hình ảnh tại lễ bàn giao – nghiệm thu các nội dung hỗ trợ tại HTX Dịch vụ du lịch và nông nghiệp Thạch Yên tại xã Thạch Yên- Huyện Cao Phong – Tỉnh Hòa Bình.
Trung tâm Khoa học Công nghệ và Môi trường
Nguồn VCA