HTX nông nghiệp I Ninh Quang được Liên minh HTX tỉnh Khánh Hòa đánh giá là “cánh chim đầu đàn” trong phong trào kinh tế hợp tác của tỉnh. Từ mô hình HTX toàn dân có bước chuyển mình mạnh mẽ, nhanh chóng hòa nhập với nền kinh tế thị trường, phát huy tốt vai trò “bà đỡ” kinh tế hộ. HTX đã được Liên minh HTX Việt Nam lựa chọn để hỗ trợ xây dựng mô hình chuỗi giá trị sản phẩm gạo Ngọc Quang.
Năm 2020, Liên minh HTX tỉnh Khánh Hòa tham mưu, đề xuất Liên minh HTX Việt Nam hỗ trợ HTX Nông nghiệp I Ninh Quang tham gia dự án hỗ trợ phát triển sản xuất gắn với chuỗi giá trị sản phẩm gạo chất lượng cao Ngọc Quang.
Bắt nhịp kinh tế thị trường
Tại lễ nghiệm thu bàn giao các nội dung hỗ trợ vừa qua, ông Đinh Văn Dũng – Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Khánh Hòa và ông Đặng Ân – Phó Chủ tịch UBND xã Ninh Quang (thị xã Ninh Hòa) đánh giá rất cao hoạt động hỗ trợ xây dựng mô hình sản xuất gắn với chuỗi giá trị sản phẩm của Liên minh HTX Việt Nam.
Ông Lương Công Vân, Giám đốc HTX chia sẻ: “Ban lãnh đạo HTX xác định rõ điểm mạnh, điểm hạn chế, phát huy thế mạnh địa phương, tận dụng các nguồn lực từ bên ngoài để phát triển các ngành nghề có hiệu quả kinh tế nhưng không bỏ qua các dịch vụ mang tính công ích cho thành viên. HTX cần phải đứng trên nhiều chân, đa dạng hóa dịch vụ mới có thể tồn tại và phát triển”.
Trước đây, HTX chủ yếu thực hiện một số dịch vụ phục vụ cho thành viên như thủy lợi, hướng dẫn cơ cấu mùa vụ, kỹ thuật sản xuất và kinh doanh giống, vật tư nông nghiệp. Hiện nay, để thích ứng với yêu cầu của thị trường, HTX đã mở rộng đa dạng các hoạt động dịch vụ cung ứng cho thành viên.
Theo đó, HTX đã mạnh dạn liên kết hợp tác sản xuất lúa giống, góp cổ phần với doanh nghiệp tư nhân để sản xuất gạch; sản xuất, chế biến thức ăn chăn nuôi từ phụ phẩm nông nghiệp, đặc biệt là sản xuất, chế biến, xây dựng thương hiệu “Gạo chất lượng cao Ngọc Quang” của địa phương.
Theo báo cáo kết quả sản xuất kinh doanh, năm 2019-2020, HTX đã sản xuất, cung ứng cho nông dân trong và ngoài địa phương trên 52 tấn giống tốt như Đài Thơm 8, ML 202, TH41, OM7347, OM 4900 và OM6976 đáp ứng nhu cầu của nông dân các huyện Khánh Vĩnh, Cam Lâm, Vạn Ninh…
Được sự hỗ trợ của các cấp chính quyền địa phương, HTX đầu tư xây dựng nhà xưởng, thiết bị chế biến gạo, sân phơi, dây chuyền thiết bị chế biến thức ăn chăn nuôi từ bắp và các phụ phẩm nông nghiệp khác. Hiện nay, sản phẩm thức ăn chăn nuôi của HTX đã có 30 đại lý, cửa hàng làm đầu mối tiêu thụ nên đầu ra ổn định. Sản xuất và chế biến bắp đang đem lại hiệu quả kinh tế cao cho HTX và thành viên.
 |
Chuỗi giá trị gạo chất lượng cao
Điểm nổi bật của HTX Nông nghiệp I Ninh Quang là mạnh dạn xây dựng thương hiệu “Gạo chất lượng cao Ngọc Quang”. Từ vùng chuyên canh lúa giống và lúa thương phẩm, hàng năm cung cấp ra thị trường một lượng lớn lúa gạo, HTX quyết định một hướng đi mới, sản xuất theo quy trình chuỗi giá trị sản phẩm khép kín sản xuất – chế biến – tiêu thụ.
Năm 2016, sản phẩm “Gạo Ngọc Quang” được ra mắt trên thị trường. Để có được thành quả đó, HTX đã chủ động quy hoạch một số diện tích lúa của 88 hộ thành viên, trực tiếp quản lý, hướng dẫn quy trình sản xuất giảm thiểu sử dụng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật để tạo ra loại lúa đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Gạo Ngọc Quang được sản xuất từ giống lúa Đài Thơm 8, có phẩm chất gạo ngon, cơm dẻo vừa, thơm nhẹ, đang được thị trường ưa chuộng. Sản phẩm được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) cấp chứng nhận nhãn hiệu độc quyền; Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm thủy sản Khánh Hòa cấp chứng nhận đủ điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm, được UBND tỉnh chứng nhận “Sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tỉnh Khánh Hòa năm 2019”.
Sau 4 năm thăm dò thị trường, làm quen với người tiêu dùng, Gạo chất lượng cao Ngọc Quang đang được thị trường chấp nhận. Kênh đại lý phân phối của HTX tiêu thụ trung bình mỗi tháng từ 5 – 7 tấn gạo.
Triển khai chương trình hỗ trợ xây dựng chuỗi của Liên minh HTX Việt Nam, đơn vị trực thuộc là Trung tâm Khoa học công nghệ và Môi trường (Liên minh HTX Việt Nam) đã phối hợp với Liên minh HTX tỉnh Khánh Hòa nghiên cứu, đánh giá hiện trạng sản xuất kinh doanh, chỉ ra những tồn tại của HTX để tư vấn, hỗ trợ nâng cao năng lực quản trị, năng lực sản xuất kinh doanh tạo mối liên kết bền vững với chuỗi giá trị sản phẩm gạo Ngọc Quang của địa phương.
Công tác hỗ trợ đã giúp HTX xây dựng được 23 ha lúa theo quy trình sản xuất VietGAP, đảm bảo tiêu chuẩn về an toàn vệ sinh thực phẩm. Bên cạnh đó, hệ thống Liên minh HTX Việt Nam cũng đã hỗ trợ thiết kế bao bì nhãn mác, truy xuất nguồn gốc sản phẩm, 1 máy đóng gói hút chân không để hoàn thiện khâu sản xuất và đóng gói, bảo quản sản phẩm.
Đồng thời, HTX cũng được hỗ trợ xây dựng trang thông tin điện tử làm cơ sở cho các hoạt động xúc tiến thương mại, giới thiệu sản phẩm, phát triển thị trường trong và ngoài nước…
Các nội dung hỗ trợ tập trung vào nâng cao chất lượng sản phẩm từ khâu canh tác, gieo trồng, đến hoàn thiện năng lực bảo quản, chế biến, hình thức bao bì, mẫu mã, xúc tiến thương mại.
Công tác hỗ trợ xuất phát từ đánh giá hiện trạng thực tế sản xuất kinh doanh của HTX, phù hợp với mục tiêu của Liên minh HTX Việt Nam là tiêu chuẩn hóa, nâng cao giá trị, thương hiệu và tăng cường liên kết sản xuất với chế biến, tiêu thụ theo chuỗi giá trị sản phẩm.
Ông Đặng Ân cũng bày tỏ mong muốn, trong những năm tới, chương trình hỗ trợ HTX của Liên minh HTX Việt Nam bên cạnh việc hỗ trợ cần chú trọng đầu tư xây dựng những mô hình điển hình để làm cơ sở nhân rộng, học tập làm cơ sở phát triển mô hình kinh tế hợp tác tại tỉnh Khánh Hòa nói riêng và cả nước nói chung.
Trần Hiền
