Năm 2020, Liên minh HTX Việt Nam giao cho Trung tâm Khoa học Công nghệ và Môi trường thực hiện xây dựng 02 mô hình điển hình về HTX sản xuất thanh long theo hướng hữu cơ thuộc đề tài “Nghiên cứu ứng dụng khoa học kỹ thuật xây dựng mô hình HTX sản xuất trái cây hữu cơ gắn với hỗ trợ 02 mô hình HTX SXKD theo chuỗi giá trị sản phẩm”.
Hai HTX được lựa chọn xây dựng mô hình là HTX NN TH Quơn Long – xã Quơn Long, huyện Chợ Gạo – tỉnh Tiền Giang và HTX NN Thanh Phú Long – xã Thanh Phú Long, huyện Châu Thành, tỉnh Long An.
Thanh long được xếp vào nhóm 12 cây ăn quả quan trọng của Việt Nam và là 1 trong 9 cây trồng chủ lực có lợi thế cạnh tranh trên trường quốc tế. Thanh long hiện được trồng ở 30 tỉnh thành, nhưng phát triển mạnh thành các vùng chuyên canh quy mô lớn tập trung ở các tỉnh Bình Thuận (29.000 ha), Long An (11.000 ha) và Tiền Giang (8.000 ha) chiếm 93,6% diện tích và 95,5 % sản lượng cả nước.
Tuy nhiên, người nông dân trồng thanh long có thu nhập rất bấp bênh do họ đang phụ thuộc hoàn toàn vào biến động của thị trường, chủ yếu là thị trường Trung Quốc. Chính vì vây, cần xây dựng một ngành thanh long nói riêng và ngành nông nghiệp nói chung vững mạnh, có đầy đủ các lợi thế cạnh tranh như chất lượng, năng suất, mẫu mã, an toàn vệ sinh thực phẩm,… để tiến vào các thị trường cao cấp như Mỹ, Châu Âu,…
Tháng 12/2020, Trung tâm KHCN&MT tổ chức nghiệm thu, bàn giao các nội dung hỗ trợ cho 2 HTX: tập huấn hướng dẫn các kỹ thuật cơ bản trong quy trình canh tác cây thanh long theo tiêu chuẩn VietGAP và chứng nhận VietGAP; Xây dựng thương hiệu ( logo, bộ nhận diện văn phòng, bộ nhận diện sản phẩm, ấn phẩm marketing, mã số mã vạch, đăng ký bảo hộ nhãn hiệu); Truy xuất nguồn gốc ( hệ thống truy xuất nguồn gốc, 5000 tem ); Xúc tiến thương mại ( thiết kế cổng thông tin quảng bá, giới thiệu sản phẩm của HTX); phân bón hữu cơ. Tổng mức hỗ trợ cho 2 HTX lên đến gần 600 triệu đồng.
Tham dự Lễ nghiệm thu, bàn giao tại 2 HTX có đại diện Liên minh HTX tỉnh Tiền Giang, Liên minh HTX tỉnh Long An, lãnh đạo chính quyền địa phương và Hội đồng quản trị, ban giám đốc và thành viên của 2 HTX.
Lễ nghiệm thu, bàn giao tại HTX NN TH Qươn Long – Tiền Giang
Lễ nghiệm thu, bàn giao tại HTX NN Thanh Phú Long – Long An
Mô hình canh tác thanh long theo hướng hữu cơ mang lại rất nhiều lợi ích về kinh tế, xã hội và môi trường, đây là mô hình kinh tế tiêu biểu của nông nghiệp bền vững. Với những yêu cầu của thị trường không ngừng tăng cao về chất và lượng, nông sản nếu đáp ứng được các yêu cầu này thì sẽ không còn tình trạng được mùa mất giá, lợi nhuận bấp bênh và sự phụ thuộc vào thương lái. Người nông dân làm chủ được chất lượng sản phẩm nghĩa là làm chủ được thị trường.
Ông Nguyễn Quốc Trịnh – Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX NN Thanh Phú Long cho biết, sau khi được hỗ trợ chứng nhận VietGAP và các nội dung về xây dựng thương hiệu, truy xuất nguồn gốc, HTX đã ký kết hợp đồng bao tiêu thanh long tươi cho các hệ thống siêu thị lớn tại TP Hồ Chí Minh như: Lotte mart, Big C, Aeon, Coop mart. Tín hiệu này hứa hẹn một tương lai phát triển bền vững của cây thanh long của HTX và tỉnh nhà.
Có thể nói, mô hình canh tác nông nghiệp hữu cơ là kết quả tất yếu của nền nông nghiệp Việt Nam sau một chặng đường dài phát triển và hội nhập. Mô hình không chỉ có ý nghĩa vì hiệu quả kinh tế cao, an sinh xã hội được đảm bảo mà còn là một giải pháp hữu hiệu để phòng chống và ứng phó với các tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu đang diễn biến phức tạp hiện nay.
Trung tâm Khoa học Công nghệ & Môi trường
