Trong bối cảnh thế giới hội nhập đi kèm với đó là những yêu cầu ngày càng khắt khe từ thị trường, truy xuất nguồn gốc không còn chỉ là điều kiện cần, mà đã trở thành công việc thiết yếu và kiên quyết để hàng hóa Việt Nam có thể ngày một đứng vững và vươn xa không chỉ đối với thị trường trong nước mà còn cả quốc tế. Từ những mặt hàng nông sản, thực phẩm cho tới hàng tiêu dùng và công nghiệp, việc công khai minh bạch thông tin về các giầy tờ liên quan tới nguồn gốc, quy trình sản xuất, khâu vận chuyển và kiểm định chất lượng không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng mà còn là “giấy thông hành” để sản phẩm nội địa chinh phục các thị trường khó tính. Trong hành trình nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định thương hiệu, truy xuất nguồn gốc đang đóng vai trò quan trọng, là bước đi không thể thiếu giúp doanh nghiệp cũng như các hợp tác xã Việt xây dựng niềm tin và hội nhập vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
Truy xuất nguồn gốc là một quy trình quan trọng nhằm giúp người tiêu dùng lẫn doanh nghiệp xác định rõ ràng nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm từ khâu sản xuất ban đầu cho đến khi sản phẩm tới tận tay người tiêu dùng. Không chỉ dừng lại ở việc biết sản phẩm “đến từ đâu”, truy xuất nguồn gốc còn bao gồm việc ghi nhận, lưu trữ và theo dõi các thông tin liên quan đến nguyên liệu đầu vào, quy trình chế biến, điều kiện bảo quản, phương thức vận chuyển và hệ thống phân phối. Nhờ vậy, người tiêu dùng có thể tiếp cận sản phẩm một cách minh bạch, trong khi doanh nghiệp nâng cao được uy tín và khả năng kiểm soát chất lượng trong toàn bộ chuỗi cung ứng.
Trong bối cảnh thị trường tiêu dùng ngày càng mở rộng và đa dạng, truy xuất nguồn gốc sản phẩm không chỉ là một biện pháp kỹ thuật, mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, nâng cao giá trị thương hiệu và hỗ trợ cơ quan quản lý giám sát thị trường hiệu quả hơn. Dưới đây là những lý do chính khiến việc truy xuất nguồn gốc trở nên cần thiết:
Chống hàng giả, hàng nhái và sản phẩm kém chất lượng
Hàng giả, hàng nhái hiện không còn là vấn đề đơn lẻ mà đã trở thành một “mặt tối” của thị trường tiêu dùng. Những sản phẩm kém chất lượng với bao bì tinh vi, khó phân biệt thật giả, thường len lỏi vào hệ thống phân phối mà người tiêu dùng khó kiểm chứng. Truy xuất nguồn gốc đóng vai trò như một “tấm màng lọc thông tin” cho phép người tiêu dùng tra cứu nhanh chóng qua mã QR, tem điện tử hoặc các ứng dụng xác thực nguồn gốc. Nhờ đó, người tiêu dùng có thể kiểm tra nơi sản xuất, thành phần, quy trình kiểm định, thời gian lưu kho và nhiều thông tin khác, giúp hạn chế tối đa nguy cơ sử dụng sản phẩm không an toàn.
Nâng cao uy tín thương hiệu trong mắt người tiêu dùng
Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến nguồn gốc, xuất xứ và chất lượng của sản phẩm, doanh nghiệp nào cung cấp được thông tin đầy đủ, minh bạch sẽ chiếm được lòng tin lớn hơn. Việc áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc hiện đại còn thể hiện cam kết của doanh nghiệp với chất lượng và sức khỏe cộng đồng. Ngoài ra, đây còn là một hình thức PR gián tiếp – khi người tiêu dùng tự mình kiểm chứng thông tin và thấy sản phẩm đạt tiêu chuẩn, họ sẽ trở thành những người ủng hộ tự nhiên, giúp lan tỏa uy tín thương hiệu thông qua trải nghiệm tích cực.
Kiểm soát chất lượng hàng hóa chặt chẽ hơn
Không chỉ phục vụ người tiêu dùng, truy xuất nguồn gốc còn mang lại lợi ích cho nội bộ doanh nghiệp và cơ quan nhà nước trong công tác giám sát. Doanh nghiệp dễ dàng phát hiện sai sót, điểm nghẽn trong chuỗi cung ứng như nguyên liệu không đạt chuẩn, lỗi trong đóng gói hoặc vận chuyển. Trong khi đó, cơ quan quản lý có thể nhanh chóng xác định trách nhiệm khi xảy ra sự cố như thực phẩm gây ngộ độc, mỹ phẩm gây kích ứng… Việc truy ngược nguồn cung cho phép xử lý chính xác đối tượng vi phạm, thay vì phải thu hồi toàn bộ sản phẩm trên diện rộng, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí.
Thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa
Trong thương mại quốc tế, minh bạch về nguồn gốc sản phẩm không còn là lợi thế mà đã trở thành điều kiện bắt buộc. Nhiều quốc gia yêu cầu sản phẩm nhập khẩu phải có hệ thống truy xuất rõ ràng từ vùng trồng, cơ sở sản xuất đến quy trình đóng gói, vận chuyển và bảo quản. Nếu không đáp ứng được, sản phẩm có thể bị từ chối tại cửa khẩu, gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp. Ngược lại, khi hệ thống truy xuất được áp dụng tốt, sản phẩm sẽ dễ dàng vượt qua các vòng kiểm định, tiếp cận thị trường quốc tế với chi phí kiểm soát thấp hơn. Đây cũng là cách giúp doanh nghiệp trong nước nâng tầm cạnh tranh với hàng hóa ngoại nhập, đồng thời tạo niềm tin vững chắc cho đối tác và người tiêu dùng toàn cầu.
Truy xuất nguồn gốc không chỉ là một giải pháp kỹ thuật trong quản lý chuỗi cung ứng, mà còn là “chìa khóa” để nâng cao chất lượng hàng hóa, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Trong bối cảnh hội nhập và cạnh tranh toàn cầu, việc xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc minh bạch, hiệu quả không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu tất yếu nếu doanh nghiệp muốn giữ vững vị thế trên thị trường. Đây cũng là công cụ giúp các cơ quan chức năng siết chặt quản lý, ngăn chặn hàng hóa không đảm bảo chất lượng, hướng tới một môi trường thương mại lành mạnh và đáng tin cậy.
