Nếu môi trường là cơ thể sống thì hệ thống quan trắc chính là những thiết bị chẩn đoán sự sống. Nhờ những dữ liệu chính xác và liên tục, chúng ta mới có thể đưa ra các quyết định đúng đắn để ngăn chặn ô nhiễm, giảm thiểu rủi ro và bảo vệ hành tinh này cho thế hệ mai sau.
Quan trắc môi trường là gì?
Căn cứ theo khoản 25 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường 2020 giải thích về vấn đề này như sau:
“Quan trắc môi trường là việc theo dõi liên tục, định kỳ, đột xuất, có hệ thống về thành phần môi trường, các nhân tố tác động đến môi trường, chất thải nhằm cung cấp thông tin đánh giá hiện trạng môi trường, diễn biến chất lượng môi trường và tác động xấu đến môi trường”.
Theo đó, quan trắc môi trường là việc các cơ quan, doanh nghiệp đánh giá về thành phần môi trường, các nhân tố tác động đến môi trường, chất thải nhằm cung cấp thông tin đánh giá hiện trạng môi trường, diễn biến chất lượng môi trường và tác động xấu đến môi trường.
Quy định như nào để quan trắc môi trường được đánh giá là tốt?
Căn cứ theo Điều 106 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định về quy đinh chung về quan trắc môi trường như sau:
Quy định chung về quan trắc môi trường
1. Quan trắc môi trường bao gồm quan trắc chất thải và quan trắc môi trường, được thực hiện thông qua quan trắc tự động, liên tục, quan trắc định kỳ, quan trắc theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
2. Dự án đầu tư, cơ sở, khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp có phát sinh chất thải ra môi trường phải thực hiện quan trắc theo quy định tại Điều 111 và Điều 112 của Luật này, bảo đảm tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật môi trường.
3. Khuyến khích tổ chức, cá nhân tham gia quan trắc môi trường và công bố thông tin về chất lượng môi trường cho cộng đồng theo quy định của pháp luật. Tổ chức, cá nhân quan trắc môi trường và công bố thông tin về chất lượng môi trường cho cộng đồng chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của thông tin.
4. Hoạt động quan trắc môi trường phải bảo đảm chất lượng và kiểm soát chất lượng, cung cấp kết quả quan trắc chính xác, tin cậy.
5. Phương tiện, thiết bị quan trắc môi trường phải được kiểm định, hiệu chuẩn theo quy định của pháp luật về đo lường.
Từ đó ta thấy rằng quan trắc môi trường là công cụ không thể thiếu trong quản lý tài nguyên và bảo vệ hệ sinh thái. Khi dữ liệu trở thành sức mạnh, chính xác và minh bạch trong quan trắc chính là chìa khóa cho sự phát triển bền vững.
