Nhiều HTX chưa phát triển hiệu quả một phần vì đang gặp khó khăn về mảng kế toán như: thiếu nguồn nhân lực, việc tổ chức hạch toán còn chưa chuyên nghiệp, khó thu hút người có chuyên môn cao… Đây chính là những lực cản khiến công tác kế toán tại nhiều HTX chưa được ‘thuận buồm xuôi gió’.

Trong điều kiện kinh doanh và phát triển sản xuất theo nhu cầu thị trường, rất nhiều HTX cần nguồn nhân lực về lĩnh vực kế toán. Ngay như HTX thương mại dịch vụ và sản xuất Bắc Sông Hồng (Hà Nội) đang tuyển nhân viên kế toán nội bộ. Hay HTX sản xuất chế biến nông sản Tây Bắc (Yên Bái), HTX Nấm Tam Đảo (Vĩnh Phúc)… cũng đang tuyển kế toán tổng hợp đi làm ngay.

Ráo riết tuyển kế toán

Thực tế, mức lương các HTX này trả cho lao động làm kế toán từ 6-10 triệu đồng/tháng là không hề thấp. Nhưng theo đại diện của các HTX, việc tuyển dụng, thu hút lao động kế toán về làm việc tại HTX không hề dễ.

Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc HTX rau quả sạch Chúc Sơn, ông Hoàng Văn Thám, cho biết do nhu cầu mở rộng thị trường nên ngoài vị trí kỹ sư nông nghiệp, nhân viên phát triển thị trường, HTX cần tuyển thêm 2 người chuyên làm về công tác kế toán. Nhưng dù đã đăng tin tuyển dụng từ đầu tháng 2 đến nay, HTX vẫn chưa giải quyết được vấn đề thiếu nhân lực kế toán.

Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt của thị trường như hiện nay, các HTX không chỉ chú tâm vào sản xuất sản phẩm, mà còn phải đáp ứng các yêu cầu về tài chính kế toán. Do vậy, các HTX đều rất cần nguồn nhân lực kế toán chất lượng cao.

Trước nhu cầu cao về nguồn nhân lực kế toán chất lượng cao, Bộ NN&PTNT đã có kế hoạch thu hút cán bộ trẻ tốt nghiệp đại học, cao đẳng về làm việc có thời hạn tại HTX nông nghiệp. Thực tế đã có HTX thu hút được người trẻ có bằng cấp chuyên mô kế toán về làm việc như HTX thủy sản Lê Hồng Phong (Lạng Sơn), HTX nông nghiệp Thượng Nông (Phú Thọ)… từ đó giúp các HTX phần nào giải quyết nút thắt về nhân lực kế toán.

Nhu cầu mở rộng thị trường, phát triển sản xuất kinh doanh cũng là lúc các HTX cần chuẩn hóa tổ chức kế toán.

Tuy nhiên, những HTX thu hút được nguồn nhân lực kế toán chất lượng cao còn rất khiêm tốn. Điều này một phần đến từ tư duy của chính những người trẻ có bằng cấp. Họ một phần chưa nhận thức đúng về mô hình HTX và nghi ngại về số tiền lương sẽ làm việc tại mô hình này. Do đó, không ít bạn trẻ thà làm nhân viên cửa hàng tại thành phố chứ không chịu làm việc tại các HTX ở vùng nông thôn.

Việc thu hút người trẻ, có trình độ chuyên môn về làm việc đã khó, việc lực lượng kế toán hiện có của không ít HTX hiện nay vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu về năng lực cũng khiến không ít HTX đau đầu.

Theo đánh giá của Bộ NN&PTNT, đội ngũ kế toán của các HTX hiện nay phần lớn chưa qua đào tạo bài bản, chủ yếu chỉ tham gia các lớp bồi dưỡng cơ bản về kinh tế tập thể nên việc tiếp cận các thay đổi về quy định kế toán còn chưa kịp thời.

Thống kê cho thấy, chỉ khoảng 50% kế toán của các HTX nông nghiệp là có trình độ chuyên môn, trong đó có khoảng 20-25% là có bằng trung cấp trở lên nên việc áp dụng các quy định mới cũng như hỗ trợ HTX vận hành sản xuất cũng chưa được hiệu quả. Bên cạnh đó, mô hình kinh tế tập thể, HTX hoạt động trên nhiều lĩnh vực với nhiều hạng mục nhỏ lẻ khiến quá trình hạch toán còn chồng chéo do không chi tiết, cụ thể hết được các khoản mục.

Vững kiến thức, chắc nghiệp vụ

Có thể thấy, công tác kế toán đã được hầu hết các HTX hiện nay coi trọng. Vậy nhưng theo đánh giá của Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh An Giang Trần Văn Cứng, số lượng kế toán chuyên trách tại các HTX còn khiêm tốn, chủ yếu là kiêm nhiệm nên vẫn dẫn đến những sai sót trong công tác kế toán tại các HTX. Khi công tác kế toán vẫn còn những hạn chế sẽ ảnh hưởng đến việc đưa ra quyết định, kế hoạch sản xuất kinh doanh của chính các HTX.

Theo các chuyên gia, kinh tế tập thể, HTX đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân khi thu hút hơn 3 triệu lao động, tạo hơn 40.000 việc làm mới hàng năm. Thống kê của Tổng cục Thống kê, cho thấy, khu vực KTTT, HTX đóng góp gần 4% vào GDP cho đất nước.

Chính vì vậy, để các HTX phát triển bền vững, nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường, cần có sự thay đổi nhận thức về vai trò của công tác kế toán trong HTX. TS. Ninh Đức Hùng, Phó Hiệu trưởng Trường Cán bộ quản lý Nông nghiệp và PTNT I, cho biết hiện có nhiều HTX chuyển đổi sang HTX kiểu mới nên gặp những khó khăn nhất định trong công tác kế toán.

Theo Luật HTX, các HTX ngoài bảo đảm yêu cầu về vốn điều lệ, thì phải bảo đảm các chế độ kế toán mới. Nhằm hạn chế những khó khăn khi áp dụng chế độ kế toán mới, ngoài việc bố trí nhân lực phù hợp cần nâng cao năng lực cho cán bộ phụ trách kế toán thông qua các lớp đào tạo bài bản, chuyên nghiệp đi liền với chính sách hỗ trợ để tiếp tục thu hút nhân lực chất lượng cao về làm việc.

“Việc hỗ trợ HTX thuê chuyên gia làm việc trực tiếp tại HTX về công tác kế toán theo hình thức cầm tay chỉ việc sẽ tháo gỡ được những khó khăn cho bộ phận kế toán và cả bộ máy quản lý HTX”, TS Ninh Đức Hùng cho biết.

Bên cạnh đó, các quy định về kế toán HTX cần đơn giản, phù hợp với trình độ nhân lực, nhận thức và đặc thù của mô hình HTX để thuận tiện trong thực hiện cũng như phát triển HTX. Ngay chế độ kế toán HTX theo Thông tư số 24/2017/TT-BTC hiện nay vẫn được các HTX cho rằng còn những bất cập, mâu thuẫn của chế độ kế toán với các văn bản khác như chính sách thuế, chính sách tài chính đối với HTX. Điều này gây khó khăn cho các HTX trong áp dụng các quy định pháp luật về kế toán.

Cụ thể như Thông tư số 24 quy định các HTX được quyền xây dựng, thiết kế biểu mẫu chứng từ riêng cho đơn vị mình. Trong trường hợp không thiết kế được biểu mẫu chứng từ riêng thì có thể sử dụng hệ thống biểu mẫu chứng từ theo hướng dẫn của Bộ Tài chính.

Anh Hạ Văn Đường, Giám đốc HTX Bắc Sông Hồng, cho rằng đa số các HTX hiện nay chưa xây dựng riêng được quy trình luân chuyển chứng từ, chưa xây dựng được quy định riêng về quản lý tài chính nói chung và công tác kế toán nói riêng nên HTX chỉ có thể sử dụng biểu mẫu có sẵn trong quá trình làm việc.

Theo Huyền Trang – Vnbusiness.vn

Một số sản phẩm của HTX được công nhận OCOP nhưng đang gặp khó khăn trong tái chứng nhận, nâng sao, một phần vì các quy định đã được nâng lên trong khi các HTX lại vướng về nguồn lực để đáp ứng các điều kiện nghiêm ngặt.

Theo quy định, 36 tháng kể từ ngày được công nhận, sản phẩm OCOP sẽ hết hạn chứng nhận, nên nếu có nhu cầu, chủ thể phải chuẩn hóa hồ sơ để chứng nhận lại. Khi đó, chủ thể có sản phẩm OCOP sẽ tránh được việc phải thay đổi bao bì, mẫu mã, tránh việc gián đoạn trong kinh doanh.

Nhiều thách thức

Hiểu được điều đó nhưng không ít chủ thể OCOP là các HTX cũng gặp không ít thách thức trong tái chứng nhận sản phẩm OCOP.

Giám đốc một HTX nông nghiệp hữu cơ ở huyện Chư Pưh (tỉnh Gia Lai) cho biết, HTX đã có sản phẩm cây ăn quả đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao và đến năm 2024 này là đến hạn phải đăng ký lại. Tuy nhiên, một trong những cây trồng chủ lực của HTX là bơ từ năm ngoái đến nay vẫn trong cảnh đầu ra khó khăn nên diện tích bị thu hẹp. Điều này khiến HTX không có đủ nguồn lực để làm hồ sơ chứng nhận lại. Trong khi muốn chứng nhận lại, HTX cũng phải nâng cao được chất lượng sản xuất, phát triển hoặc nâng cấp được sản phẩm mới. Đi liền với đó là các khâu thủ tục hồ sơ cũng khá vất vả, trong khi HTX phải “tự bơi” là chính.

Có thể thấy, nút thắt lớn nhất hiện nay khiến cho các sản phẩm OCOP của HTX chưa thể vươn xa, tạo dựng chỗ đứng vững chắc trên thị trường là vấn đề liên kết mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm. Ngay ở chợ truyền thống, sản phẩm OCOP cũng không nhiều, người tiêu dùng không biết sản phẩm OCOP là gì. Chính vì điều đó mà nhiều HTX dù đã có sản phẩm chứng nhận OCOP nhưng đầu ra vẫn còn khó khăn, thậm chí phụ thuộc sự lên xuống của thị trường. Điều này là một trong những lực cản khiến các chủ thể là HTX cảm thấy áp lực trong việc nâng cấp sao, tái chứng nhận cho sản phẩm OCOP.

Nâng hạng, tái chứng nhận sản phẩm OCOP sẽ thúc đẩy đầu ra cho sản phẩm của các chủ thể.

Bên cạnh đó, hiện nay, cả nước đang thực hiện đánh giá các sản phẩm theo bộ tiêu chí tại Quyết định số 148/QĐ-TTg ngày 24/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ. Do bộ tiêu chí có khá nhiều nội dung mới so với bộ tiêu chí trước đây nên các địa phương cũng không dễ trong hướng dẫn các chủ thể, HTX làm hồ sơ, dẫn đến việc đánh giá, phân hạng sản phẩm của nhiều HTX trễ so với thời gian quy định.

Đặc biệt, để nâng hạng sản phẩm OCOP từ 3 sao lên 4 sao theo bộ tiêu chí mới, HTX phải đầu tư, cải tiến dây chuyền, quy trình sản xuất, đóng gói sản phẩm cũng như nâng cấp bao bì… mới đáp ứng đầy đủ điều kiện. Còn đối với HTX muốn nâng cấp từ 4 sao lên 5 sao, đòi hỏi chủ thể phải xây dựng được vùng nguyên liệu ổn định, sản xuất chuyên nghiệp, có hệ thống phân phối sản phẩm trên quy mô toàn quốc và có sản phẩm được thị trường thế giới chấp nhận.

Vậy nhưng, nhiều HTX khó đáp ứng được các tiêu chuẩn khắt khe này. Đặc biệt có những tiêu chuẩn cao về môi trường, sở hữu trí tuệ, HTX phải cần thời gian dài đi liền với nguồn vốn tương đối lớn để hoàn thiện. Do đó, dù hiểu về lợi ích của việc nâng cấp, tái chứng nhận sản phẩm OCOP nhưng nhiều HTX vẫn bị lỡ hẹn.

Bà Nguyễn Như Oanh, Giám đốc HTX tinh dầu Như Oanh (Quảng Bình), cho biết theo quy định, phần công bố chất lượng sản phẩm OCOP tinh dầu yêu cầu chủ thể phải có hồ sơ công bố tiêu chuẩn sản phẩm; tiêu chuẩn nguyên liệu; phiếu kiểm nghiệm theo tiêu chuẩn tại cơ quan kiểm nghiệm độc lập. Đặc biệt, cơ quan quản lý không đánh giá các bước tiếp theo nếu chủ thể không có phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm theo quy định.

Theo bà Oanh, tinh dầu có thể là mỹ phẩm, thiết bị y tế, sản phẩm thông thường. Nếu quy định như vậy thì đại đa số các chủ thể OCOP đều không đáp ứng được vì không đủ điều kiện công nhận do sản xuất mỹ phẩm không hề đơn giản với các tổ chức kinh tế tập thể, cũng như các tổ chức cộng đồng.

Hỗ trợ HTX tái cấu trúc

Là một quốc gia có hơn 80% dân số sống ở vùng nông thôn nên việc triển khai Chương trình OCOP ở Việt Nam có tác động rất lớn đến việc cải thiện thu nhập của người dân. Theo thống kê của Bộ NN&PTNT, tính đến cuối năm 2023, cả nước đã có hơn 10.800 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên, trong đó gần 38% chủ thể là các HTX.

Thực tế đã có những sản phẩm OCOP của các HTX sau khi nâng cấp, tái chứng nhận đã khẳng định được thương hiệu và mở rộng được đầu ra trên thị trường như HTX chè Phìn Hồ (Hà Giang), HTX miến Việt Cường (Thái Nguyên)…

GS.TS. Trần Văn Ơn, Cố vấn Chương trình OCOP, cho biết Việt Nam đang trong tình trạng giống như ở Nhật Bản cách đây 4 thập kỷ đó là dòng người từ nông thôn ùn ùn chuyển về các đô thị và khu công nghiệp, nhằm mưu cầu thu nhập cao hơn, có điều kiện phát triển bản thân hơn, có cuộc sống sinh động hơn. Đảng và Nhà nước có Chương trình Tam nông, Chương trình nông thôn mới và Chương trình OCOP nhằm một phần giải quyết tình trạng này.

Về tổng thể chung, việc phân cấp sản phẩm OCOP sẽ giúp định vị và phân cấp rõ ràng hơn về sản phẩm, giúp người tiêu dùng hiểu và nắm rõ hơn về đặc điểm của sản phẩm. Bên cạnh đó, nâng cao vai trò, trách nhiệm và sự chủ động của các cấp trong việc hỗ trợ phát triển sản phẩm và tổ chức kiểm tra, giám sát sản phẩm OCOP.

Các tiêu chí đánh giá sản phẩm OCOP cũng như tái đánh giá, cấp chứng nhận theo bộ tiêu chí mới khó hơn nhưng cần nhìn nhận một cách khách quan đó là càng yêu cầu cao thì giá trị của sản phẩm OCOP của các chủ thể sau khi được công nhận sẽ lên tầm cao hơn.

Tuy nhiên, có một thực tế là mô hình HTX khi tham gia OCOP vẫn gặp những khó khăn trong đầu tư, nâng cấp sản xuất nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn OCOP. Để hạn chế khó khăn trong tái chứng nhận, nâng cấp sản phẩm OCOP, GS.TS. Trần Văn Ơn cho rằng cần đẩy mạnh tư vấn phát triển mô hình HTX, bởi bản thân mỗi HTX là một chuỗi giá trị đầy đủ. Do đó, cần hỗ trợ HTX thiết kế mặt bằng, xây dựng các quy chế, phương án sản xuất kinh doanh, xây dựng phần cứng (cơ sở hạ tầng, mua sắm trang thiết bị), phần mềm (hệ thống các quy trình, thao tác chuẩn, hồ sơ, đào tạo nhân lực,…) để đạt các tiêu chuẩn nhà sản xuất theo luật định của chương trình OCOP.

Hầu hết các HTX hiện nay khó khăn trong tái chứng nhận là do vấn đề tài chính. Vì vậy, cần xác định phải tư vấn tài chính cho các HTX. Trong đó, xác định nhu cầu vốn, nguồn vốn, phương pháp tiếp cận, quản lý tài chính, ứng dụng công nghệ phù hợp…

“Cần thiết phải tái cấu trúc lại HTX đã tham gia OCOP. Nếu được thực hiện một cách nghiêm túc, Chương trình OCOP sẽ có đóng góp rất lớn trong thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế tập thể ở vùng nông thôn và ngược lại”, GS.TS. Trần Văn Ơn phân tích.

Ông Võ Tấn Sanh, Giám đốc HTX nông nghiệp Bình Đào (Quảng Nam), cho biết để nâng cấp sao cho sản phẩm gạo, HTX phải bảo đảm yêu cầu về sở hữu trí tuệ, tuy nhiên, khâu duyệt hồ sơ, cấp chứng nhận sở hữu trí tuệ hiện kéo dài cả năm nên ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình nâng hạng sao của HTX.

“Để có một bộ hồ sơ hoàn thiện, HTX gặp rất nhiều khó khăn nên cần có sự phối hợp, hỗ trợ của các ban ngành để tạo thuận lợi cho HTX tham gia chương trình OCOP và đưa sản phẩm ra thị trường”, ông Sanh bày tỏ.

Theo Huyền Trang – Theo vnbusiness.vn

Ngày 01/3, tại trụ sở Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, đồng chí Cao Xuân Thu Vân, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam chủ trì Hội nghị đánh giá công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Thường trực Liên minh hợp tác xã Việt Nam tháng 02/2024; triển khai nhiệm vụ tháng 3/2024.

Quang cảnh Hội nghị

Cùng tham dự Hội nghị có các đồng chí Thường trực; Trưởng Cơ quan Thường trực khu vực miền Trung – Tây Nguyên và phía Nam; Trưởng các Ban tham mưu, đơn vị trực thuộc; Chủ tịch Công đoàn, Bí thư Đoàn thanh niên, Văn phòng Đảng ủy. Hội nghị được diễn ra dưới hình thức trực tiếp và trực tuyến.

Tại Hội nghị, các đại biểu đã tập trung thảo luận một số nội dung như Báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ của cơ quan tháng 02, nhiệm vụ trọng tâm tháng 3/2024; Báo cáo tiến độ triển khai Kế hoạch Tháng Hành động vì Hợp tác xã năm 2024; Báo cáo tâm tư, nguyện vọng của cán bộ, viên chức và người lao động cơ quan; Báo cáo tổng hợp chính sách pháp luật của Nhà nước liên quan đến khu vực kinh tế tập thể, HTX và hệ thống Liên minh HTX Việt Nam tháng 02/2024.

Đồng chí Cao Xuân Thu Vân, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam chủ trì Hội nghị

Theo báo cáo tại Hội nghị, trong tháng 02/2024, Thường trực Liên minh Hợp tác xã Việt Nam đã thực hiện một số công việc như:  Ban hành Kế hoạch tổ chức Tháng hành động vì Hợp tác xã năm 2024 (Kế hoạch số 70/KH-BTVLMHTXVN ngày 07/02/2024) và các Đề án, Kế hoạch chi tiết về tôn vinh HTX tiêu biểu; Làm việc với Thành uỷ Thành phố Hồ Chí Minh về đề xuất giải pháp hỗ trợ HTX thành viên và hoạt động của Liên minh HTX tỉnh; thăm, tặng quà hộ gia đình khó khăn là thành viên HTX của một số tỉnh phía Nam; tổ chức các cuộc họp, hội ý Thường trực, làm việc với các đơn vị để giải quyết các công việc theo quy chế, quy định; …

Bên cạnh đó, thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ được giao, Thường trực Liên minh Hợp tác xã Việt Nam đã triển khai Nghị quyết số 20-NQ/TW, Luật HTX 2023 và các chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về kinh tế tập thể, HTX; Triển khai công tác tuyên truyền, thông tin gắn với phong trào thi đua đẩy mạnh phát triển KTTT, HTX; Tiếp tục triển khai các hoạt động tư vấn hỗ trợ, cung ứng dịch vụ cho thành viên; …

Chủ tịch Cao Xuân Thu Vân trao Quyết định về công tác cán bộ và tặng hoa chúc mừng các đồng chí được bổ nhiệm tại Hội nghị

Theo đánh giá tại Hội nghị, trong tháng 02/2024, trên cơ sở các nhiệm vụ tại Kế hoạch số 46/KH-CQLMHTXVN ngày 26/01/2024 về Kế hoạch công tác của Cơ quan Liên minh HTX Việt Nam năm 2024; Kế hoạch số 70/KH-BTVLMHTXVN ngày 07/02/2024 tổ chức Tháng hành động vì HTX năm 2024, cũng như công việc theo chức năng, nhiệm vụ, cơ quan Liên minh HTX Việt Nam cơ bản hoàn thành nhiệm vụ đề ra theo kế hoạch.

Chiều 23/2, Đoàn công tác của Đảng đoàn Liên minh Hợp tác xã (LMHTX) Việt Nam do đồng chí Cao Xuân Thu Vân, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch LMHTX Việt Nam làm trưởng đoàn, đã có buổi làm việc với Thường trực Thành uỷ TPHCM về công tác cán bộ và một số nội dung liên quan đến việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới; Tháng hành động vì Hợp tác xã năm 2024. Tiếp đoàn công tác có Phó Bí thư Thành ủy, Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy TPHCM Nguyễn Phước Lộc.

Con đường làm nông nghiệp tử tế chưa bao giờ là dễ dàng, thậm chí đầy chông gai. Vì vậy, ngày Trầm Minh Thuần quyết định gác tấm bằng thạc sĩ, bỏ việc lương cao để về quê khởi nghiệp với cây lúa, anh bị nhiều người ngờ vực.

Trầm Minh Thuần sinh năm 1993, sinh ra và lớn lên trong một gia đình thuần nông ở xã Long Hiệp (huyện Trà Cú, Trà Vinh). Hơn 10 năm đèn sách, anh có hai bằng đại học và một bằng thạc sĩ. Hành trang đủ để anh hiện thực hóa giấc mơ bước ra khỏi lũy tre làng, lập nghiệp nơi thị thành.

Gây dựng niềm tin

Thuần kể, sau khi lấy tấm bằng thạc sĩ kinh tế luật, anh được nhận vào làm tại một văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện, công việc mơ ước của bao người trẻ để thoát khỏi cảnh chân lấm tay bùn.

Nhưng với Thuần, việc học thật giỏi, rồi sau đó trở thành cán bộ “cổ cồn”, sáng cắp ô đi, tối cắp ô về chưa bao giờ là đích đến lý tưởng của anh. Ngay từ nhỏ, những câu chuyện về ‘được mùa dội chợ’, cảnh tượng người dân quê hương đổ bỏ nông sản vì bị ép giá đã ám ảnh tâm chí chàng trai 9X.

Chính vì vậy, sau một thời gian ly hương để tìm kiếm tri thức, ở tuổi 26, Trầm Minh Thuần chính thức bỏ lại phố thị rực rỡ đèn hoa để trở về quê hương lập nghiệp. Mô hình được anh lựa chọn là hợp tác xã.

Trầm Minh Thuần (áo vàng) hướng dẫn nông dân trên cánh đồng lúa hữu cơ.

Việc bỏ việc để về quê vốn đã là một đòn giáng mạnh vào tâm lý của người thân, khi biết anh chọn hợp tác xã để khởi nghiệp, họ lại càng sốc. Bởi, nhiều người thậm chí không hiểu rõ hợp tác xã là gì, chính điều này cũng khiến việc vận động nông dân vào hợp tác xã trở thành thách thức lớn.

Để tìm kiếm những người đồng hành, sau khi hoàn thành thủ tục lập hợp tác xã, Trầm Minh Thuần đã đến từng hộ, giải thích cho họ về cách làm, mục tiêu của mình. Ban đầu, nhiều người tỏ ra nghi ngại, nhưng khi hiểu được ý nghĩa của dự án, họ đã tự nguyện góp công, góp đất để làm “cổ đông”.

Kết quả, đến tháng 8/2018, hợp tác xã Nông nghiệp Long Hiệp chính thức đi vào hoạt động với 51 thành viên, tổng diện tích sản xuất hơn 50 ha, thực hiện mô hình chủ lực là nuôi trùn (giun) quế sản xuất phân hữu cơ, sản xuất gạo sạch và kết hợp nuôi tôm đạt chuẩn hữu cơ.

Vượt qua thách thức

Gây dựng được một hợp tác xã đã khó, nhưng để duy trì, phát triển, đồng thời đem lại lợi ích cho những người tham gia hợp tác xã còn khó khăn hơn gấp bội. Vì vậy, ngay từ đầu, Trầm Minh Thuần đã chủ động định hướng nông dân làm nông nghiệp sạch, lấy chất lượng sản phẩm làm gốc rễ.

Để làm gương cho các thành viên, anh đã phải tự mình vận hành máy móc, hì hục cải tạo đất trồng, áp dụng công nghệ mới như ủ, bón phân hữu cơ, tưới nước sạch… Cùng với đó, thời gian đầu, anh phải vay vốn ngân hàng, mua thiết bị, gối đầu phân thuốc bảo vệ thực vật và giống để cấp cho thành viên.

Những nỗ lực không ngừng nhiều lúc khiến Trầm Minh Thuần mệt đến kiệt sức, tuy nhiên, chính sự nhiệt huyết đó của anh đã thuyết phục các thành viên hợp tác xã dần tin tưởng và làm theo.

“Với những người nông dân quanh năm “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời”, đòi hỏi họ thay đổi một thói quen, một tư duy khác là rất khó. Nhưng khi họ thấy được lợi ích, có được niềm tin thì họ đi theo mình liền. Những người nông dân không hề có bằng cấp nào trong tay, nhưng khi họ quyết tâm làm mới mình thì cũng đầy quyết liệt và sáng tạo”, anh Thuần bộc bạch.

Sản phẩm của hợp tác xã Long Hiệp đang được đón nhận nhiệt tình từ khách hàng cả trong và ngoài nước.

Cùng với hoàn thiện quy trình sản xuất, anh đã cùng cộng sự dành nhiều thời gian, công sức khảo sát địa điểm để xem xét đặc trưng thổ nhưỡng, văn hóa canh tác của người dân, từ đó tìm ra nơi tốt nhất xây dựng nguồn nguyên liệu chất lượng cao, gây dựng thương hiệu gạo Hạt Ngọc Rồng sau này.

Thuần chia sẻ, chỉ trong vài tháng, hàng chục, hàng trăm đợt thử nghiệm được anh và các thành viên hợp tác xã Long Hiệp thực hiện đã thất bại hết lần này đến lần khác. Khi thì giống lúa không hợp thổ nhưỡng, lắm sâu bệnh, năng suất kém, không đạt tiêu chuẩn. Khi thì vừa gieo giống đã gặp thời tiết xấu, mọi công sức đổ sông đổ bể, thiệt hại lớn, khiến tập thể lắm phen nản lòng.

Nhưng rồi trời không phụ lòng người, những đợt thử nghiệm dần cho kết quả, sản phẩm gạo hữu cơ chất lượng tốt nhất của hợp tác xã đã ra đời, mang thương hiệu gạo Hạt Ngọc Rồng. “Đây là loại gạo được trồng trên khu vực lúa – tôm kết hợp, được canh tác bởi tâm huyết và tình yêu của đồng bào Khmer giàu bản sắc văn hóa”, Trầm Minh Thuần chia sẻ.

Đến nay, sau nhiều năm hoàn thiện, gạo hữu cơ Hạt Ngọc Rồng của hợp tác xã Long Hiệp đã có mặt trên 20 tỉnh thành khắp trong Nam ngoài Bắc và hiện diện trên các sàn thương mại điện tử.

Phát triển bền vững

Hành trình khởi nghiệp của Trầm Minh Thuần cho thấy sản xuất nông nghiệp là một cuộc chinh phục tự nhiên khốc liệt, mà ở đó chỉ những người có kiến thức đủ dày và tận tâm mới có thể thành công.

Khi được hỏi: “Vì sao đang có công việc ổn định ở vai trò một kỹ sư, cơ hội rộng mở, lại về quê lập nghiệp”, Thuần bảo đó là vì anh khao khát được làm những điều mình thích, mang lại ý nghĩa cho cộng đồng thay vì chỉ nghĩ về những điều tốt đẹp cho bản thân.

Tình yêu với ruộng đồng quê hương cũng là cơ sở để anh có thể nhìn ra nỗi bế tắc của những người nông dân cần mẫn, quyết tâm thuyết phục họ tham gia vào hợp tác xã, bước lên con đường làm nông nghiệp hữu cơ, tạo ra những giá trị bền vững cho bản thân và cộng đồng.

Vượt qua những khó khăn ban đầu khởi nghiệp, Trầm Minh Thuần đang cùng hợp tác xã tạo nên những cuộc “cách mạng” trong sản xuất của người dân quê hương. Hiện, năng suất lúa trong hợp tác xã cao hơn 30%, giá lúa cũng được bao tiêu cao hơn 500 đồng/kg so với giá thị trường.

Cùng với sự lớn mạnh của hợp tác xã, đời sống của các hộ thành viên và nông dân liên kết trên địa bàn đã được cải thiện. Doanh thu hợp tác xã từ các hoạt động sản xuất tăng theo từng năm. Hiện, bình quân mỗi năm, hợp tác xã có tổng thu nhập hơn 3 tỷ đồng.

“Hoạt động ổn định, hợp tác xã chi cổ tức cho các thành viên bình quân từ 3,8 triệu đồng/người, tùy vào mức đóng góp thực tế. Đây là lợi nhuận thêm ngoài thu nhập từ nông nghiệp”, anh Thuần tiết lộ.

Đáng chú ý, không chỉ dày công tìm giống lúa để xây dựng thương hiệu gạo, anh Thuần còn kiên trì trong hành trình gây dựng mô hình sản xuất thuận theo tự nhiên, bảo vệ môi trường. Hiện, hợp tác xã đang thử nghiệm mô hình trồng lúa hữu cơ kết hợp nuôi tôm càng xanh trên diện tích hơn 20 ha.

Khi trồng lúa kết hợp tôm càng xanh, bình quân mỗi ha/năm, người dân thu nhập từ lúa là 6 triệu đồng và 120 triệu đồng từ tôm, sau khi trừ chi phí thì lợi nhuận đạt từ 50 – 60 triệu đồng. Số lúa hữu cơ này được hợp tác xã bao tiêu, thu mua sản xuất gạo sạch Hạt Ngọc Rồng.

Với những thành công đang có, Trầm Minh Thuần và các thành viên hợp tác xã Long Hiệp đang mơ về những vận hội mới. Cùng với sự phát triển của thương mại điện tử, những hiệp định thương mại tự do, họ mơ một ngày không xa, gạo hữu cơ Hạt Ngọc Rồng có thể chinh phục người tiêu dùng cả nước và vươn ra thị trường quốc tế.

Theo Sáu Ngạn – Vnbusiness.vn

Bán hàng đa kênh không chỉ giúp các HTX tiếp cận khách hàng, thúc đẩy xuất khẩu mà còn hạn chế những rủi ro tiềm tàng, mở ra nhiều cơ hội trong bối cảnh người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu.

Nhận thấy việc bán hàng không chỉ nằm ở kênh truyền thống mà còn là kênh thương mại điện tử với đa dạng các hình thức như giao hàng tại nhà, bán online trên website, mạng xã hội…, HTX nấm Tam Đảo (Vĩnh Phúc) đã áp dụng các hình thức bán hàng này để tiếp cận thêm nhiều khách hàng. Nhờ đó, doanh thu quý cuối cùng năm 2023 của HTX đã tăng khoảng 20% so với cùng kỳ năm 2022.

Đa kênh, đa lợi ích

Có thể thấy, không ít HTX hiện đã thực hiện bán hàng ít nhất theo 2 kênh là cửa hàng trực tiếp và bán hàng trực tuyến. Điều này cũng cho thấy sự nhanh nhạy của các HTX trên thị trường. Nhiều HTX cũng xuất khẩu được hàng hóa ra nước ngoài khi áp dụng bán hàng đa kênh như HTX Dịc vụ tổng hợp Kiến Thuận (Yên Bái), HTX hoa lan Việt (TP HCM)…

Không chỉ tham gia bán hàng trên các sàn thương mại điện tử tổng hợp, có HTX còn tích cực mở rộng kênh bán hàng bằng cách mạnh dạn đầu tư xây dựng website, xây dựng kênh Tik Tok, Facebook, Youtube, kết nối với người có tầm ảnh hưởng…

Đặc biệt, TS Nguyễn Thị Tân Lộc, Trưởng bộ môn Kinh tế thị trường, Viện Nghiên cứu rau quả Việt Nam (Favri), cho rằng nhiều người thường bỏ qua vai trò của email trong việc bán hàng nhưng thực tế đây vẫn là một trong những kênh mang lại hiệu quả nhất định.

Chẳng hạn như việc HTX, doanh nghiệp gửi mail cho từng đối tác muốn hợp tác, sau đó trình bày rõ và kỹ về sản phẩm, lợi thế cạnh tranh giúp đối tác, khách hàng có thông tin chi tiết và khơi gợi sự hứng thú về sản phẩm cũng chính là một trong những lợi thế trong bán hàng, mở rộng thị trường. Trong đó, HTX nói rõ về kênh phân phối, nhà phân phối, đội ngũ nhân viên, tính mới của sản phẩm trong mail cũng là cách tiếp cận khách hàng rất hay. Những HTX có sản phẩm độc đáo, có sự cạnh tranh, phù hợp với nhu cầu sử dụng thực phẩm xanh cũng sẽ có nhiều cơ hội tiếp cận với các đối tác nước ngoài sau khi sử dụng email để bán hàng.

Là một trong những đơn vị đang thực hiện bán hàng đa kênh khá hiệu quả, ông Đỗ Văn Lừng, Giám đốc HTX Dịch vụ tổng hợp Kiến Thuận (huyện Văn Chấn, Yên Bái), cho biết sử dụng nhiều hình thức bán hàng không chỉ giúp HTX tăng khả năng tiếp cận khách hàng, mở rộng thị trường, tăng doanh thu mà còn giúp quá trình tương tác, chăm sóc khách hàng được rộng hơn, tạo thuận lợi cho HTX giữ gìn và phát triển các mối quan hệ trong kinh doanh.

Tuy nhiên, nếu như với những HTX phát triển theo chuỗi giá trị, quy mô lớn có phần nhanh nhạy trong áp dụng hình thức bán hàng đa kênh thì cũng có những HTX gặp khó khăn trong việc đa dạng kênh bán hàng. Bởi theo các HTX này, mở nhiều kênh bán hàng không chỉ đòi hỏi trình độ chuyên môn, sự nhanh nhạy của từng thành viên trong HTX mà còn đòi hỏi cả về vấn đề chi phí đầu tư, vận hành các kênh này.

Đi liền với đó, một khi thực hiện bán hàng đa kênh, HTX cũng cần có số lượng nhân lực phù hợp để quản lý, vận hành được tất cả các kênh thông qua ứng dụng công nghệ thông tin thay vì quản lý thủ công, truyền thống. Muốn bán hàng online, HTX cũng phải xây dựng các hoạt động về thông tin sản phẩm, phải hiểu được tâm lý khách hàng và thị trường để xây dựng các chương trình khuyến mãi, tổ chức các đợt sale, up sale một cách phù hợp với mô hình kinh doanh để bảo đảm về doanh thu, lợi nhuận…

Đa kênh nhưng cần chọn lọc

Thực tiễn cho thấy, tâm lý mua hàng của người tiêu dùng rất phức tạp, họ không chỉ thích mua hàng ở một kênh nhất định mà có thể thích mua hàng ở nhiều kênh khác nhau. Cũng có người thích tìm hiểu sản phẩm ở cửa hàng sau đó thực hiện mua online. Chính vì vậy, với các HTX, dù sản xuất ở quy mô nhỏ thì cũng cần nắm bắt tâm lý khách hàng, tìm hiểu thị trường để có cách bán hàng phù hợp.

Khảo sát của Nielsen Vietnam cho thấy, có tới gần 70% người tiêu dùng sẽ trực tiếp xem sản phẩm tại cửa hàng thực tế trước khi đặt hàng online. Chính vì vậy, kết hợp bán hàng đa kênh, cụ thể là bằng hình thức trực tiếp và trực tuyến vẫn được đánh giá là hướng đi phù hợp.

Bà Đoàn Thanh Hải, chuyên gia marketing tại Canada, cho biết không chỉ trong nước mà khi xuất khẩu sang các thị trường có nền kinh tế phát triển, các HTX, doanh nghiệp cần ưu tiên thực hiện bán hàng đa kênh.

Ngay như tại thị trường Canada dù khoa học, công nghệ phát triển, mua bán online vẫn được nhiều người lựa chọn nhưng thực tế vẫn có rất nhiều người dân ở nước này được cho là kỹ tính, thích trải nghiệm, sờ tận tay – thấy tận mắt sản phẩm mới quyết định mua. Đó là lý do vì sao cần phải đa dạng các kênh bán hàng khi thâm nhập thị trường này.

Và thực tế ở nhiều quốc gia hiện nay lại chia thành nhiều tỉnh bang khác nhau với những quy định xuất khẩu khác nhau và hành vi tiêu dùng cũng khác nhau. Chính vì vậy, theo bà Hải, các doanh nghiệp, HTX nếu muốn xuất khẩu thì không được bỏ qua hình thức bán hàng đa kênh.

Có một điều mà các nhà xuất khẩu cần ghi nhớ đó là một khi đã thực hiện bán hàng đa kênh thì trên tất cả các kênh đó cần có sự bảo đảm, thống nhất về giá cả để không làm mất niềm tin của khách hàng. Bên cạnh đó, không phải kênh nào HTX, doanh nghiệp cũng thực hiện bán hàng mà phải xem đâu là kênh phù hợp nhất để có sự đầu tư tập trung, hiệu quả, tránh dàn trải, lãng phí, từ đó gây ra sự cồng kềnh trong quản lý.

TS Nguyễn Thị Tân Lộc cho rằng đối với những HTX sản xuất kinh doanh một số nông sản đặc thù như hoa tươi… cần có kênh bán hàng như website, nhóm cộng đồng trên mạng xã hội, fanpage riêng để huy động sức mạnh tập thể trong tiếp cận khách hàng, xây dựng thương hiệu bằng công nghệ.

Theo Huyền Trang – Vnbusiness.vn

Cuốn sách Làng số viết về những câu chuyện chuyển đổi số của người dân bình thường đã tự mình sử dụng công nghệ số để giải quyết các vấn đề hằng ngày trong cuộc sống.

Những câu chuyện này sẽ truyền cảm hứng, giúp mọi người cùng tham khảo, học hỏi, áp dụng, lan tỏa và quan trọng nhất là có thể tự làm, để từ đó tự giúp chính mình chuyển đổi số mà không phụ thuộc vào người khác. Sách do Bộ Thông tin – Truyền thông chỉ đạo biên soạn.

Những ngôi làng số

Cuốn sách giới thiệu khoảng 30 nền tảng số “Make in Vietnam” và 50 câu chuyện gắn với hơn 100 con người điển hình có thể truyền cảm hứng, gợi mở cách làm cho người dân, mỗi làng, xã, hợp tác xã về chuyển đổi số. Mỗi câu chuyện khắc họa con người, công việc, vấn đề, cách làm, công cụ và kết quả cụ thể. Sau từng câu chuyện, người dân sẽ tự làm để giúp chính mình, sau đó giúp gia đình và những người xung quanh. Từ đó sẽ dần hình thành nên những công dân số, gia đình số, ngôi làng số và quốc gia số.

SÁCH LÀNG SỐ

Mỗi làng, mỗi xã sẽ là một cộng đồng khác biệt, vì thế sẽ không có mô hình làng số phù hợp cho tất cả. Tuy nhiên, từng câu chuyện đều gắn với bối cảnh, cách làm và kết quả để người dân, chính quyền tham khảo, học hỏi, áp dụng và từ đó giúp lan tỏa, nhân rộng, từng bước hình thành nên các làng số trên khắp cả nước.

Mỗi nền tảng số được giới thiệu trong cuốn sách là một “viên gạch”, hướng tới giải quyết các nhu cầu trong cuộc sống của người dân. Mỗi nền tảng số được giới thiệu giúp người dân dễ dàng tiếp cận các dịch vụ, tiện ích, thụ hưởng thành quả do công nghệ mang lại. Mỗi người dân, mỗi làng, dựa trên nội lực, văn hóa, đặc điểm địa phương có thể lựa chọn những “viên gạch” này để xây dựng nên ngôi làng số của chính mình.

Đọc từng câu chuyện trong cuốn sách, mọi người sẽ đi từ cảm giác ngạc nhiên đến trầm trồ vì chính những người dân bình thường, họ đã tự mình sử dụng công nghệ số để giải quyết các vấn đề hằng ngày trong cuộc sống. Chính họ đã làm “sang” cho công việc nông nghiệp vốn chân lấm tay bùn, thay đổi diện mạo làng quê trở nên văn minh, hiện đại và phát triển hơn. Để từ đó, nhiều người đã tự tin làm giàu trên chính làng quê của mình.

SÁCH LÀNG SỐ

Chuyện của những nhà nông số

Đến với Làng số các bạn sẽ thấy được câu chuyện của học sinh vùng quê học trực tuyến, các cô chú nông dân trên những cánh đồng không dấu chân người, hay đi chợ không cần tiền mặt, ở nhà vẫn có thể được khám bệnh… Ở đó có già làng số, chợ số, nhà văn hóa số, thư viện số… và vô vàn những câu chuyện chuyển đổi số của người dân ở chính những làng quê xa xôi.

Trong đó, có câu chuyện về mô hình “Cây xoài nhà tôi” của những nông dân HTX Xoài Mỹ Xương (xã Mỹ Xương, H.Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp). Họ đã nghĩ ra cách bán trái cây qua mạng cho khách hàng khắp cả nước. Mô hình này sau đó đã nhân rộng ra toàn tỉnh, mang lại thu nhập cao, thay đổi tư duy làm kinh tế của những người nông dân trồng xoài.

Không những thế, trên mỗi cây xoài đều có gắn mã QR, các nông hộ tham gia mô hình “Cây xoài nhà tôi” được tạo lập cơ sở dữ liệu riêng, quản lý tất cả các cây xoài. Đối với thông tin định danh của từng cây xoài gồm có: giống, mã định danh, tuổi, giá bán, thời gian sở hữu, hình ảnh về cây xoài. Khách hàng có thể vào website: https://nongsancaolanh.vn để chọn 1 cây xoài mà mình vừa ý và đặt mua. Tùy vào chủng loại và năm tuổi mà từng cây xoài sẽ có giá bán khác nhau.

SÁCH LÀNG SỐ

Hay câu chuyện về trồng rau bằng điện thoại thông minh. Tháng 2.2022, HTX Tuấn Ngọc bắt đầu ứng dụng hệ thống internet vạn vật (IoT) vào sản xuất rau thủy canh. Với bộ điều khiển được gắn cảm biến đến sát khu vực trồng rau, cho phép biết được nhiệt độ, độ ẩm của cây… Toàn bộ hệ thống IoT được cài đặt chỉ số và điều khiển qua điện thoại kết nối wifi. Nhờ ứng dụng công nghệ đã tạo điều kiện môi trường tốt nhất cho rau sinh trưởng và phát triển nhanh.

Rồi những cánh đồng lúa thông minh không dấu chân người của HTX Dịch vụ nông nghiệp Mỹ Ðông 2 (xã Mỹ Ðông, H.Tháp Mười, tỉnh Ðồng Tháp). Khi chỉ với một chiếc điện thoại thông minh được cài đặt các ứng dụng về bơm tưới và quản lý dịch hại trên đồng ruộng, người nông dân có thể canh tác lúa trên những cánh đồng diện tích rộng lớn mà không cần tốn nhiều công sức chăm sóc, giám sát. Công việc đồng áng có thể thực hiện ngay từ xa qua điện thoại thông minh kết nối mạng.

Ngay cả với công đoạn phun thuốc trừ sâu, máy móc cũng dần thay thế con người. Giờ đây, người dân đã có thể phun thuốc trừ sâu sử dụng các thiết bị máy bay không người lái được điều khiển từ xa, tiết kiệm công sức và tránh được các nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe.

Cũng không khỏi ấn tượng với hệ thống chiếu sáng thông minh cho nông sản của người dân tỉnh Bình Thuận. Hiện nay, cây thanh long là loại cây ăn quả phổ biến và đem lại giá trị kinh tế cao cho tỉnh Bình Thuận. Nhằm giúp cây thanh long tăng sản lượng và chất lượng tốt, bà con nông dân đã áp dụng các giải pháp chiếu sáng công nghệ cao, vừa tiết kiệm chi phí, vừa tăng năng suất cây trồng.

SÁCH LÀNG SỐ

Trong cuốn sách cũng có câu chuyện về ứng dụng công nghệ vào trồng cây ăn trái, mang lại hiệu quả kinh tế cao và tối ưu hiệu suất lao động cho nông trại Thiên Nông, tỉnh Bình Phước.

Bình Phước là tỉnh có tiềm năng lớn về mặt nông nghiệp. Xuất thân trong một gia đình nhà nông, ngay từ nhỏ anh Đặng Dương Minh Hoàng đã trăn trở khi thấy gia đình và những bà con xung quanh quanh năm “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” để làm nông nghiệp nhưng sản phẩm đầu ra lại có hiệu quả kinh tế không cao.

Có cơ hội được học tập tại Pháp với chuyên ngành tự động hóa. Sau khi tốt nghiệp, anh Minh Hoàng quyết định trở về để phát triển nền nông nghiệp xanh, sạch, bền vững ngay trên chính quê hương mình. Nông trại Thiên Nông do anh thành lập đang áp dụng các công nghệ kỹ thuật cao vào sản xuất nông nghiệp từ giai đoạn sản xuất đến tiêu thụ như: tưới tiêu tự động sử dụng internet vạn vật (IoT), điện năng lượng mặt trời áp mái, hệ thống camera giám sát toàn vườn, máy bay không người lái xịt thuốc phòng và trị bệnh cho cao su, nhật ký điện tử AutoAgri truy xuất nguồn gốc thông qua tem nhãn, mã QR, sử dụng tiếp thị số thông qua các nền tảng mạng xã hội, nguồn phân hữu cơ tự sản xuất. Sản phẩm đầu ra được phân phối trên các kênh siêu thị truyền thống và các sàn thương mại điện tử với truy xuất nguồn gốc rõ ràng.

Và còn rất nhiều câu chuyện chuyển đổi số ấn tượng khác, có thể tìm đọc tại các địa chỉ: https://langso.dx.gov.vn; Facebook https://www.facebook.com/lang.so.mic; Zalo: https://zalo.me/3554979280957564525.

Báo Thanh niên