Việc đánh giá môi trường bên trong của doanh nghiệp là vô cùng quan trọng và là tiền đề để các nhà quản trị xác định phương hướng phát triển một cách bền vững và hiệu quả cho công ty. Tùy theo từng lĩnh vực hoạt động và cách tổ chức công ty mà có thể áp dụng các cách khác nhau để đánh giá môi trường bên trong của doanh nghiệp. Dưới đây là 4 cách đánh giá môi trường bên trong doanh nghiệp mà INOSTE chia sẻ đến bạn.
1. Phân Tích Các Nguồn Lực Nội Bộ
Đây là bước đầu tiên và nền tảng trong việc đánh giá môi trường bên trong. Doanh nghiệp cần xem xét toàn bộ các nguồn lực hiện có để xác định điểm mạnh và điểm yếu của mình. Các nguồn lực này thường được chia thành ba nhóm:
-
Nguồn lực hữu hình: bao gồm cơ sở vật chất, trang thiết bị, tài chính, công nghệ sản xuất, hệ thống thông tin và các tài sản vật chất khác.
-
Nguồn lực vô hình: như thương hiệu, bằng sáng chế, bí quyết công nghệ, uy tín thị trường, mạng lưới đối tác và mối quan hệ khách hàng.
-
Nguồn nhân lực: trình độ chuyên môn, kỹ năng quản lý, kinh nghiệm làm việc và tinh thần làm việc của đội ngũ nhân viên.
Việc đánh giá đúng các nguồn lực này giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa lợi thế hiện có, đồng thời phát hiện sớm những thiếu hụt cần bổ sung.
2. Phân Tích Chuỗi Giá Trị (Value Chain Analysis)
Mô hình chuỗi giá trị do Michael Porter phát triển giúp doanh nghiệp hiểu rõ cách từng hoạt động nội bộ góp phần tạo nên giá trị cho khách hàng. Chuỗi giá trị bao gồm hai nhóm hoạt động:
-
Hoạt động chính: như hậu cần đầu vào, sản xuất, phân phối, marketing – bán hàng, và dịch vụ sau bán hàng.
-
Hoạt động hỗ trợ: như quản trị nguồn nhân lực, phát triển công nghệ, mua sắm và cơ sở hạ tầng tổ chức.
Bằng cách phân tích từng mắt xích trong chuỗi giá trị, doanh nghiệp có thể xác định được đâu là điểm mạnh cần phát huy, đâu là điểm yếu cần cải tiến để nâng cao hiệu suất và năng lực cạnh tranh.
3. Phân Tích Năng Lực Cốt Lõi (Core Competencies)
Năng lực cốt lõi là những khả năng đặc biệt, độc đáo mà doanh nghiệp sở hữu và tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững. Những năng lực này phải thỏa mãn các tiêu chí: có giá trị, hiếm có, khó bị sao chép và không thể thay thế. Ví dụ, khả năng sáng tạo vượt trội, văn hóa đổi mới, hệ thống chăm sóc khách hàng hiệu quả, hoặc khả năng thích ứng nhanh với thị trường.
Doanh nghiệp cần thường xuyên rà soát và đầu tư phát triển các năng lực cốt lõi nhằm củng cố vị thế trên thị trường.
4. Phân Tích SWOT – Phần Nội Bộ: Strengths và Weaknesses
SWOT là công cụ phân tích chiến lược toàn diện, trong đó phần đánh giá nội bộ tập trung vào Strengths (điểm mạnh) và Weaknesses (điểm yếu). Doanh nghiệp cần xác định rõ:
-
Điểm mạnh: là những yếu tố giúp doanh nghiệp đạt được lợi thế cạnh tranh như nguồn lực tài chính dồi dào, đội ngũ lãnh đạo giàu kinh nghiệm, sản phẩm chất lượng cao,…
-
Điểm yếu: là những hạn chế cần khắc phục như năng lực quản trị yếu, thiếu vốn đầu tư, công nghệ lạc hậu, nhân sự chưa đủ năng lực,…
Phân tích SWOT giúp doanh nghiệp đề ra chiến lược phù hợp, tận dụng cơ hội và giảm thiểu rủi ro từ bên trong.